Column Chris Verhoef

Digital business blijft pionieren

Je lunch afrekenen met grote priemgetallen, leuk om mee te spelen

De pionier van digital marketing is Philip Kotler; hij was de eerste die van marketing een academische discipline maakte. Zijn boeken over marketing verschenen in alle talen, en zijn gemeengoed geworden op vele opleidingen.

Marketing leidt tot een afrekening in het financiële circuit. Liefst digitaal. De pionier daarvan is David Chaum. Hij werkte destijds aan het Centrum voor Wiskunde en Informatica aan cryptografie. In 1990, ten tijde van Kotlers digitalmarketingopmars, bracht Chaum zijn kennis onder in het bedrijf DigiCash. En op het CWI kon je vervolgens je lunch in de kantine afrekenen met grote priemgetallen.

Chaums bedrijf had het aardig voor elkaar, technisch gezien dan, want betalingen waren volkomen anoniem. Zowel de bank als de overheid en anderen konden niet achterhalen wie de betalingen had gedaan. Destijds kon je daar ook anders achterkomen, want vrijwel niemand gebruikte DigiCash. Ondanks de baanbrekende cryptografie kon je ze er dus zo tussenuithalen: als je afrekende bij de kantine van het CWI namelijk.

Jammer genoeg kwamen de inspanningen van Kotler en Chaum niet snel genoeg bij elkaar. DigiCash ging failliet; digital marketing werkt bij de gratie van voldoende internetsaturatie en dat was eind jaren 90 nog te fragmentarisch.

De jeugd die nu speculeert in bitcoin om een mooiere keuken in hun nieuwe huis te financieren heeft geen idee, maar Chaum was in 1982 de eerste die een voorstel deed voor blockchain­technologie.

Chaum was in 1982 de eerste die een voorstel deed voor blockchaintechnologie

Chaum blijft zijn tijd ver vooruit met werk aan privacy, anonimiteit en censuurpreventie middels zijn nieuwste speeltje: xx network. Compleet met xx coins is het een toekomstvaste vorm van blockchaintechnologie die quantum-safe is. Zo is er ook xx messenger. Hoe kan het ook anders: quantum-safe uitgevoerd. Compleet met metadata shredding: wie, wanneer, waarvandaan, aan wie, gaat allemaal door de digitale papiervernietiger.

Proef op de som: alvorens het te gebruiken, zijn er wel wat hordes te nemen. Bijvoorbeeld om op het Tor-achtige xx network te komen heb je een browser plug-in nodig. Ophalen ervan leert: No Sponsors. speakeasy.tech currently does not have any sponsors for you. Het valt dus helemaal niet mee om dit soort technologie werkend te krijgen, en daarnaast mis ik nog een heel belangrijke andere tool: xx Kotler. Zonder begrijpelijke marketing gaat het namelijk (weer) niet vliegen. Maar het blijft leuk om ernaar te kijken. En zodra het werkt ermee te spelen, net als destijds je lunch afrekenen met grote priemgetallen.

Chris Verhoef is hoogleraar informatie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en wetenschappelijk adviseur voor overheid en bedrijfsleven.