Curriculum.nu

Digitale geletterdheid op zijn vroegst in 2025 in curriculum

Kerndoelen moeten nog ontwikkeld en beproefd worden.

door Eveline Meijer, beeld Shutterstock

De adviesgroep Curriculum.nu bracht in 2019 het advies uit om digitale geletterdheid als nieuw gebied toe te voegen aan de lesstof voor alle leerlingen in Nederland. Maar twee jaar later is de curriculumherziening nog altijd niet doorgevoerd. Waarschijnlijk duurt dat zelfs nog jaren.

Digitale vaardigheden worden in rap tempo belangrijker, ook voor beroepen buiten ICT-functiegebieden, zo bleek afgelopen september uit onderzoek van onder meer CA-ICT, NLdigital en het CIO Platform Nederland. Toch worden toekomstige generaties werknemers hier nog niet altijd goed op voorbereid: digitale geletterdheid is in het primair (po) en voortgezet onderwijs (vo) nog geen verplicht onderdeel van het curriculum. Hoeveel aandacht scholen hieraan besteden en in welke vorm, kan dus enorm verschillen.

In de toekomst moet daar verandering in komen: de adviesgroep Curriculum.nu – bestaande uit bijna 150 leraren en schoolleiders – adviseerde in 2019 om digitale geletterdheid een verplicht onderdeel te maken van het curriculum. Dat proces is nu – twee jaar later – nog altijd in volle gang. “De politiek wilde dat advies laten beoordelen door een wetenschappelijke commissie, om te kijken in hoeverre de bouwstenen die bedacht zijn ook wetenschappelijk verantwoord zijn en hoe die in de curricula passen”, vertelt Arjan Keijzer, woordvoerder van SLO, dat in Nederland verantwoordelijk is voor de curricula.

'We hopen dat we snel groen licht krijgen om door te gaan'

Bovenbouw eerst

Deze wetenschappelijke commissie is op 15 juli 2020 van start gegaan en heeft inmiddels drie tussenadviezen uitgegeven. Daarin geeft de commissie aan dat de adviezen van Curriculum.nu een bruikbaar vertrekpunt vormen, maar nog wel wat verbetering nodig hebben. Het onderzoek van de commissie is nog in volle gang en het eindadvies over de kerndoelen volgt naar verwachting pas in juni 2024.

Gelukkig zien ook de Tweede Kamer en demissionair minister Arie Slob (po en vo) dat bepaalde onderwerpen niet meer zo lang kunnen wachten. “Vakken die het fundament vormen, vragen een snellere aanpak”, aldus Slob deze zomer in een brief aan de Tweede Kamer. Daarom wordt in de bovenbouw van het vo vast met een aantal urgente vakken begonnen, de examens worden hierop bijgesteld. Daaronder vallen ook de bètavakken, waar digitale geletterdheid onderdeel van uitmaakt.

Pas in 2025 vast onderdeel

Toch is het niet zo dat digitale geletterdheid volgend jaar al onderdeel wordt van het vaste curriculum, legt een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap uit. De kerndoelen moeten eerst ontwikkeld worden door de SLO, wat een jaar in beslag neemt. En de SLO moet nog met die opdracht beginnen: de conceptwerkopdracht moet nog door de Tweede Kamer goedgekeurd worden. “We hopen dat we zo snel mogelijk groen licht krijgen om door te gaan”, zegt Keijzer.

Hoewel nog onduidelijk is wanneer de Kamer hier precies over gaat stemmen, is de verwachting dat de eindtermen in 2023 opgeleverd worden. Wanneer ze dan precies op scholen gebruikt kunnen worden, verschilt per vak, aldus demissionair minister Slob. “Er is hier een zorgvuldig proces van bijstellen, beproeven en implementeren nodig, maar door het versnellen van urgente vakken kan er voor deze vakken wel een significante tijdswinst worden geboekt”, aldus de demissionair minister afgelopen juli in zijn Kamerbrief.

Bovenbouw minder complex

Dat er voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs al wel aan een aantal urgente vakken wordt gewerkt, is volgens demissionair minister Arie Slob mogelijk “doordat het curriculum in de bovenbouw in vakken is georganiseerd en er met de huidige examenprogramma’s al een goede basis ligt”, zo schreef hij in juli in een brief aan de Tweede Kamer. “De opdracht is daarmee minder complex door een heldere afbakening van het examenprogramma, dat door een vakspecialist wordt onderwezen.”

Po en onderbouw

Voor het po en de onderbouw van het vo kan het nog wat langer duren. Voor die kerndoelen is eerst nog “politiek akkoord nodig van de Kamer”, aldus de woordvoerder van het ministerie van Onderwijs. De Tweede Kamer werd begin november bijgepraat over het advies van de wetenschappelijke Curriculumcommissie, die geoordeeld heeft dat ook deze kerndoelen onder bepaalde voorwaarden kunnen worden bijgesteld. “Snel daarna kan de Kamer aangeven dat we verder kunnen gaan met po en de onderbouw vo”, aldus de woordvoerder.

“Als daar groen licht voor is, zullen naar verwachting de kerndoelen op zijn vroegst vanaf 2025 geïmplementeerd kunnen worden omdat hier een grote periode van beproeving en pilots voor nodig is.”